S A L

Ferdinandus Vicente pinxi t (nº 6)   Sunt qui censeant  Dominum Quixotum lingua Hispanica hodierna loqui debere,  propterea quod nostris temporibus plerique Hispanice loquentes ei ipsi vix intelligant! Vae tibi, Michael Cervantes, numquam satis intellecto ne a tuis quidem!       Hoc quidem incommodum verum est linguis quae dicuntur "vivae", utpote quae nasci adolescere perire dicantur, unde contingat eis mutari una cum temporibus. Latinus autem sermo, qui dicitur "litterarius", lapideus factus est post M. Tullium Ciceronem mortuum indeque inmortalis, vix scilicet mutatus inde a saeculo primo ante Christum natum usque ad tempora nostra.    Quamobrem omnibus operibus plurimis quae inter decursum saeculorum Latine planeque scripta sint, si omnia ea legere valeas, numquam tibi necesse erit cum antiquis vel cum eis qui ante nos fuerunt, colloqui per interpretem iustum.        Etenim, ut exemplum vobis, lectores candidi, afferam unum et alterum, locum

    Quo magis in dies in negotia Pliniana incumbo, eo magis recordor id quod Erasmus ille Roterodamus serio scripsit de quodam Plauti loco salso, quem in editione Frobeniana  Historiae Mundi anni 1525 ipse memoravit:       Plus quam saeculo post, anno 1685, Iohannes Harduinus locum Plautinum illud iocosum refert ad illustrandum negotium operis Pliniani emaculandi atque explanandi, sed (rem miram!) Erasmi nomen, qui primus comparationem de nave ac muliere fecit, silet:       Multum postea, anno scilicet 1763, verba festiva Plautina a Rezzonico laudata sunt una cum nomine Erasmi huiuscemodi:           Plautus quidem hanc sententiam ad posteritatem reliquit in fabula illa cui index est Poenulus (vv.  210-213) quam hic vobis nunc exscribo apud editionem Frederici Leo anni 1896: Negoti sibi qui volet vim parare, navem et mulierem, haec duo comparato. nam nullae magis res duae plus negoti habent, forte si occeperis exornare. [neque umquam satis hae duae res ornantur]